مقایسه‌ی ساخت دو حکایت تمثیلی از مثنوی مولوی و مصیبت نامه عطّار

این مقاله درصدد بیان میزان ارتباط، شباهت‌ها، تفاوت‌ها و دخل‌ و تصرّفات مولوی در مآخذ حکایت‌های مثنوی برآمده است و از آن‌جا که توجّه به ساختار حکایت‌ها راهی برای درک بهتر و بیشتر مفاهیم و نقاط اشتراک و افتراق آن‌هاست و حکایت‌های تمثیلی مصیبت نامه ی عطّار یکی از مآخذ مولوی در مثنوی می‌باشد، نگارنده به بررسی حکایت تمثیلی «آن کس که در یاری بزد» در این دو اثر پرداخته و با مقایسه‌ی عناصر روساختی (طرح و پیرنگ، شخصیّت و شخصیّت‌پردازی، گفت و گو و و بیان هنری، کشمکش و گره و مانع، زمان و مکان و صفحه پردازی، راوی و زاوید دید) و تحلیل زیر ساختی و درون مایه ی آن ها، تلاش نموده است پاسخ پرسش های زیر را دریابد:   1- آیا مولوی در مآخذ حکایت‌های خود دخل و تصرّف کرده است؟ در این صورت چه تأثیری در روساخت و ژرف‌ساخت حکایت‌ها داشته است؟ 2- میزان به کارگیری عناصر داستانی در حکایت‌های مثنوی و مآخذ آن‌ها تا چه حدّی است؟ 3- مولوی در به کارگیری شگردهای هنری و بیانی تا چه حد پیش رفته و چه نتایجی به دست آورده است؟